Ik ga vanmorgen naar de sauna, alleen… Dat heb ik nooit eerder gedaan. Eenmaal onderweg merk ik dat ik verdrietig word. Ik ga denken, oordelen, voel me kwetsbaar, eenzaam. Heb ik dan niemand om mee samen te gaan? Zelfs een glimp twijfel en schaamte komt langs. Bang om voor vieze zonderling aangezien te worden. Ik voel tranen in mijn ogen, een onmiskenbaar somber en verdrietig gevoel dient zich aan. Gisteren vond ik het nog stoer om wel te gaan naar de sauna, ook al had ik niemand kunnen vinden om mee te gaan. Ik laat me toch niet kisten? Leef! Maar vanmorgen voelt het heel anders: verdrietig, alleen. Een stille hunkering naar de ander. Ik merk dat ik aan het piekeren ben over hoe ik mijn leven anders kan inrichten om me minder eenzaam, minder verlaten te voelen.
Volgens mij gaat dit over eenzaamheid: de ander missen en niet blij (genoeg) zijn met wie ik ben en daar dan vooral veel over denken / piekeren.
Eenzaamheid in cijfers
Eenzaamheid neemt toe met het ouder worden*. Meer dan een derde van de 50-plussers voelt zich eenzaam, van de 75-plussers voelt zelfs de helft zich eenzaam. Tot zover het beeld over eenzaamheid wat best schokkend is en eigenlijk ook wel bekend.
Maar ook bij jongeren voelt één op de drie zich eenzaam**. En ik dacht nog wel dat ik de enige was toen ik in mijn jonge jaren me eenzaam voelde. Zowel een periode toen ik nog op school zat maar vooral tijdens mijn studie heb ik mij jarenlang echt eenzaam gevoeld. Onmachtig om met de wereld om mij heen om te gaan, alsof ik er niet inpaste. Achteraf eigenlijk verbazend dat toen niemand mij daar op aan heeft gesproken. In mijn herinnering moest ik dat toen toch uitgestraald hebben, moet het toch uit mijn poriën gesijpeld hebben. Waarschijnlijk hebben mensen wel geprobeerd mij aan te spreken, maar heb ik dat niet kunnen horen.
Eenzaamheid: klem zitten in jezelf
In die periode was ik ook weinig benaderbaar. Ik hield niet van mijzelf, had weinig respect voor mijzelf. En dan jezelf durven laten zien aan de ander? Dan komt gelijk het gruwelbeeld bij mij op van iemand die het heel goed bedoeld en me wel even komt helpen omdat ik het zo nodig heb. Blugh! Ja ik heb grote nood, maar mijn nood gaat over respect, niet over geholpen willen worden.
Dan zit je gelijk bij de kern van de impasse. Ik had geen respect voor mijzelf. En als ik geen respect voor mijzelf heb, ga ik echt een ander niet naderbij laten komen. En zeker moet ik bij die ander geen spoor ruiken bij die ander dat hij mij zielig vindt. Want het is dan juist respect wat ik zo hard nodig heb. Zelf had ik echt niet de nijging om aan te kloppen, bij wie dan ook. En als ik dan al aanklopte bij iemand, de stap durfde te zetten. dan denk ik dat de ander wel zag dat ik eenzaam was, of op z’n minst ongelukkig. Maar wisten we geen raad met elkaar, dat maakte me nog eenzamer.
Sauna
Ja daar ga ik dan: in mijn eentje uitkleden gaat prima. Als er naast mij een gezellig kletsend stel zich ook komt uitkleden voelt het ineens minder ok. Bloot en alleen is nog net wat meer naakt naast mensen die samen zijn. Binnenkomend in de sauna zelf kan ik me wapenen tegen de anderen met het gedachten scenario dat de ander zou kunnen denken dat mijn maatje net effe in een andere sauna ligt. En eenmaal liggend op mijn handdoekje, ogen dicht, heb ik het goed. Dat kan ik wel, alleen zijn. Mijzelf nabij zijn. Verbazingwekkend genoeg ook in nabijheid van anderen. Zo modder ik die ochtend wat door: in gezelschap van mede saunabezoekers in de bubbelbaden iets ongemakkelijk, liggend in de sauna heb ik het goed. Ter afsluiting heb ik een massage geboekt, dat doe ik anders nooit. Even raar om bloot op de bank te gaan liggen (daar is die weer, die eerste stap: mezelf blootgeven). Ik merk dat ik gelijk weer ga denken/piekeren: Is het eigenlijk wel de bedoeling dat ik hier bloot lig? Ik laat het los en laat me, heerlijk, masseren. Heb ook een leuk gesprek met de masseuse, wordt er blij van. Dan is het tijd om naar mijn werk te gaan. Ik had die ochtend vrij genomen, maar ’s middag en avond staan er nog wel vijf afspraken gepland.
Bewust
Ergens halverwege die middag betrap ik mijzelf er op dat ik me heel anders voel dan ’s ochtend. Ik voel me vitaal en vrij! En ik ervaar het contrast met die ochtend, hoe anders! Ik wordt ter plekke een beetje gelukkig.
Juist door dat ik ’s ochtends wel durf het verdriet en eenzame gevoel toe te laten en niet te gaan oordelen of zielig vinden. Juist dat maakt het mij mogelijk om ’s middags op te merken dat ik me vrij en vitaal voel. Het is niet normaal om je vitaal en vrij te voelen, het is fantastisch!
En ik realiseer me dat ik nu in mijn leven de innerlijke rijkdom heb om te kunnen kiezen welk gevoel ik terughaal. Eenzaamheid of geluk. Of misschien wel allebei. Vroeger had ik die vrijheid niet! Waarbij ik zeker weet, dat als ik vanochtend niet het lef had om me eenzaam te voelen zonder er in weg te zakken, ik ook vanmiddag niet zo gelukkig geworden zou zijn.
En volgende week? Dan kan ik mij zo maar weer eenzaam voelen. En het is net alsof ik daar iets minder bang voor ben, na vandaag.
Meer weten over haptonomie of mijn blogs lezen over zingeving, religie, of relatie? Klik dan op het trefwoord of gebruik de zoekfunctie rechtsboven.
Als je een vraag hebt na aanleiding van dit artikel kun je me altijd bellen of mailen.
Ook kun je kostenloos kennismaken met haptotherapie? Neem contact op.
* www.ouderenfonds.nl
**https://eenvandaag.avrotros.nl/panels/jijvandaag/item/onderzoek-een-op-de-drie-jongeren-eenzaam/