PTSS, wat moet je er mee?

Het lijkt haast een modeverschijnsel een Post Traumatische Stress Stoornis (PTTS), iedereen lijkt het ineens te hebben. Politieagenten, soldaten die uitgezonden zijn geweest naar oorlogsgebieden, maar zeker ook “gewone” mensen die een nare gebeurtenis hebben meegemaakt. Uit onderzoekt blijkt dat ruim 5% van de mensen in Nederland PTSS hebben.

Het ontstaan van PTSS

Als je iets heel bedreigends hebt meegemaakt dan grijpt dat zo diep in je systeem in, dat je zelf niet gemakkelijk los van je stress komt. Daar heb je tijd en meestal ook andere mensen voor nodig, vrienden of familie die er werkelijk voor je kunnen zijn. Waarbij je werkelijk veilig voelt. Als de bedreiging voortduurt kom je niet uit die stress-stand, niet uit de fight, flight of freeze stand. In deze fight, flight of freeze stand is rustig een kopje koffie drinken of gezellig met je partner kletsen, niet te doen. Juist zulke momenten waar je normaal energie van krijgt, waar je blij van wordt, die kun jij met PTSS, met continue stress, niet meer beleven. Er is geen ontspanning meer.

De eerste maand

Na een traumatische gebeurtenis mag je best goed van de kaart zijn. Als je voldoende steun hebt aan je omgeving zal je met een maand “er van af” zijn. Waarschijnlijk kom je er als persoon dan zelfs sterker uit. Je weet je dat je het aan kunt en dat je hulp weet te vragen aan èn te krijgen van van mensen uit je omgeving. Dat voelt goed.

Anders wordt het als je er niet mee terecht kunt bij je omgeving. Misschien omdat jij je teveel schaamt. Dat komt regelmatig voor bij seksueel misbruik bij vrouwen en zeker ook bij mannen. Maar ook een soldaat of politieagent die op zijn/haar werk iets heftigs heeft meegemaakt kan makkelijk denken dat het “part of the job” is, dat je er niet over moet zeuren. Mogelijk staat je omgeving er niet voor open, of is de omgeving mede oorzaak van de bedreiging. Dan ga je een soort standaard stressstand ontwikkelen. Zo een stressstand kun je een tijdje gebruiken om heel hard te werken of te sporten. Sommige mensen gaan hun omgeving controleren. Allemaal om niet te hoeven voelen wat er gebeurd is, eigenlijk om helemaal niet meer te hoeven voelen. Dit hou je echter geen jaren vol, daar ga je langzaam aan kapot.

Weer veilig voelen

Dus zul je vroeg of laat aan je trauma moeten gaan werken. De manier waarop is interessant:

  • “Als je je trauma verwerkt hebt, kun je je weer veilig gaan voelen” en
  • “als je je weer veilig voelt kun je je trauma gaan verwerken”.

Het is allebei waar en geeft gelijk de moeilijkheid aan van het aanpakken van PTSS. In het Psychologie Magazine pleit de Amerikaans-Nederlands psychiater Bessel van der Kolk in een artikel voor het eerst creëren van je fysieke veilig voelen. Een, wat mij betreft, heel welkom geluid naast alle pillen, EMDR en CGT therapieën. Zeker bij kinderen werkt zo een fysieke aanpak vaak heel goed, Daarnaast pleit Bessel ervoor om zeker ook een therapie als EMDR in te zetten. Deze kan op een snelle wijze heel veel lading van het trauma afhalen. Voor het echt weer veilig gaan voelen, het weer kunnen gaan genieten van het leven is de nadruk op fysieke veiligheid essentieel. Daar kan ik het als haptotherapeut alleen maar mee eens zijn.

Diverse aspecten van verwerken van seksueel misbruik heb ik uitgewerkt op de site

https://www.psychologiemagazine.nl/web/Artikelpagina/Je-moet-je-fysiek-veilig-voelen-om-te-kunnen-helen.htm